46
“Kırmızı etüretiminde
standartlaryükseldi”
Kırmızı et ile ilgili yürürlüğegirenyeni yasal düzenlemelerlesektördeüretim
standartları üst seviyeleregeldi
Et vehayvanüretimi açısındanson
biryıllıksüreci değerlendirirmisiniz?
2013yılındaTürkiye’deüretilenkırmızı et
miktarı 996bin125 tondur. Türkiye İsta-
tistikKurumu (TÜİK)’inaçıkladığı 2013yılı
hayvansal üretim istatistiklerinegöreyıl
sonu itibariyle sığır sayısı 14milyon415
binbaş, koyun sayısı 29milyon284bin
baş, keçi sayısı ise9milyon226binbaştır.
Gıdagüvenliği konusundaenönemli
sorunlardanbiri bilgi kirliliği. Bu
konudadüşünceleriniz...
Kesinlikledoğru. Günümüzdeartıkbilgiye
çokkolayeriştiğimizi zannediyoruz ama
aslındayanlışbilgiyede çokkolayerişti-
ğimizi unutmamak lazım, peki yanlış ile
doğruyunasıl ayırt edeceğiz ?Neyazıkki
çok zor. Onedenle tüketicininkafası bu-
günekadar olmadığı kadar karışık vekime
güveneceğini bilmiyor. Internet üzerinden
duydukları vedikkat çekici yalanyanlış
haberleri bir uzmanedasıylaanlatan ve
kerameti kendindenmenkul kişiler kişisel
görüşleriylehalk sağlığıylaoynayarak
büyükbir vebal altınagiriyorlar vegıda
güvenliği alanındamücadeleetmemiz
gerekenokadar önemli konular varken
gündemi çarpıtarakönceliklerindeğişme-
sinenedenoluyorlar.
ETBİR’ingündemindeyeralanen
önemli sorunlarnedir?Derneğinso-
runları aşmakadınagerçekleştirdiği
çalışmaları vebukonudaki tavsiye-
lerinizi anlatırmısınız?
Et üretimininarttırılması içinbeklentimiz
öncelikleet verimliliğini artırmaküzere
besiciliktekombine ırkdönüşümü, karkas
derecelendirme sistemininhayatageçiril-
mesi, yemmaliyetlerini azaltacak çözüm
gibi konulardır. Sanayi yönündende farklı
konudetayları vardır.
Sonyıllarda sağlananuygunkredilerle
hayvan sayımız vehayvancılıkyatırım-
ları arttı. Fakat bunlardada farklı farklı
sorunlar vekendi krizleri yaşanıyor. Çünkü
bukredileri alankişiler vekurumlarınbir
çoğu işdeneyimine sahipdeğildir. Besi
materyali vegirdimaliyetleri konuların-
daacil çözüme ihtiyaçbulunmaktadır.
Et üretiminde verimliliğinartması için
besiciliğinetçi vekombine ırklarlayapıl-
ması gerekiyor. Ancakülkemizdebesicilik
çoğunlukla, süt verimi yüksekholştayn
gibi süt ineklerindendoğanbuzağılarla
yapılıyor. Besiciliğinet verimi yükseketçi
vekombine ırklarlayapılmasını sağla-
yacak ırkdönüşümüyapılmalıdır. Besi
hayvancılığında ırk ıslahı, et verimi yüksek
kombine ırklaradönüşüm şarttır. Tüke-
time sunulacakkesimlikhayvanarzında
sıkıntı yaşanmaması içinhayvan varlığının
yüksek tutulması gerekmektedir. Besilik
hayvan varlığınınarttırılarak, ihtiyaca
yeter halegelenekadar besilikdamızlık ve
buzağı teminedilmelidir.
Öteyandan, kırmızı et üretimini arttırmak
ve fiyatını düşürmek içinküçükbaşhayvan
varlığınındaolabildiğinceyükseltilmesi
gerekmektedir. Küçükbaşyetiştiriciliği ve
maliyeti dahakolayolduğundanbüyükbaş
yetiştiriciliğindeki dezavantajlı durumlar-
da ikameürünolarakkullanılması gereken
koyun-kuzuetidir. Bizimgörevimizde
uygunolanher platformdabugörüş ve
önerilerimizi dilegetirmek vebunlarınha-
yatageçmesini sağlayabilmek içinkamu
nezdindegirişimlerdebulunmaktır.
Karışımınyasaklanmasındansonra
“organizeperakende” ileçalışan, ka-
yıtaltındaki güvenilir firmalarınöne
çıktığını vemerdivenaltı üretimin
azaldığını gördük. Sizinbukonudaki
düşüncelerinizi öğrenebilirmiyiz?
2010yılındanbuyanaülkemizde sırasıyla
yürürlüğegirenyeni gıdamevzuatı gıda ve
et sektöründedönüşümbaşlatmıştır. Bu
mevzuatlaAvrupaBirliği standartlarında
güvenilir ve izlenebilir gıdaüretiminin
sağlanamaması içinbir sebepkalmadı.
Bakanlıkyetkililerininyoğun ve sıklıkla
işyerlerini denetlediği biliyoruz, görüyo-
ruz. Alanındayetkin vemevzuatahakim
personellebudenetimler sürerse, özellikle
et sektöründemerdivenaltı üretimdevri
tamamenkapanacak, kaliteyükselmeye
devamedecektir.
2014yılının ikinci dönemindehem
etüretimi hemdegenel anlamda
gıdasektörüadınabeklentilerinizne
yönde?
Türkiye’de sonbeşyıllıkdönemdekırmızı
et üretimi her geçenyıl artıyor. Geçenyıl
olduğugibi buyıl dakırmızı et üretimi
artmayadevamedecektir. Çünküancak
üretimi arttırarak ihtiyacı karşılayabiliriz.
Fakat geçenyılın sondönemindenbu
yanaet üretimindearz sıkıntısı yaşanmak-
ta ve zaten var olanyüksekmaliyetlere
ilaveolarakkur artışınındaetkisiyleyem
fiyatları artmaktadır. Bugelişmeler karkas
fiyatlarınayansımaktadır. Besilikbuzağı
veyemmaliyetleri yüksek seyrettiği
müddetçebesiyealınacakdana vebuzağı
arzını arttırmak için tedbir alınması gerek-
mektedir.
1998 tarihindekurulanEtÜreticileri Birliği Derneği (ETBİR), Kırmızı et sanayii, ticareti ve işletmeciliği yapankişi vekuruluşları bir araya
getirereket vehayvanüreticilerinin sorunlarına çözümüretmeyi amaçlıyor. Dernek, sağlıklı, hijyenkoşullardabesindeğeri yükseket
veet ürünleri sunmayı, sektörde faaliyet gösterenbesicidenmamulmaddeüreticilerinekadar tümyelpazedeki paydaşlarınaetkinlik-
ler veyayınlarıylahizmet etmeyi ilkeedinmişdurumda. ETBİRBaşkanıMustafaBılıkçı nihai hedeflerinin sektörüuluslararası standart-
larda, rekabet edebilir düzeyegetirmekolduğunu vurguluyor.
perder
sivil toplum
MustafaBILIKÇI
ETBİRBaşkanı
