22
perder
pazar
Çöp torbası pazarı çevreci
teknolojilerle büyüyecek
FMCG sektörünün içinde her yıl büyüyen bir kategori olan çöp torbası, Avrupa’daki
rakamlara kıyasla Türkiye’de halen yolun başında. Öte yandan üretici firmalar, tüke-
timi artırmak için daha çevreci ve yenilikçi ürünleri raflara sunuyor
Türkiye’deki evlerin yüzde 22’si çöp torbası
kullanıyor. Bu da her 5 aileden sadece
birinin çöp torbası kullandığı anlamına ge-
liyor. Fransa örneğine bakılacak olunursa;
hane sayısının yüzde 72’sinin çöp torbası
kullandığı dikkat çekiyor. Yani her 5 aile-
den 4’ü çöp torbası kullanıyor.
Firmalar şimdi, çevresine lavanta, çilek,
limon gibi bahar kokuları yayan yeni nesil
çöp torbalarıyla pazardan aldıkları 86.5
milyon TL’lik payı, ilk etapta 100 milyon
TL’ye çıkartmayı amaçlıyor. Bu yolla çöp
torbası kullanımını işyerlerinden sonra
evlerde de yaygınlaştırmayı hedefliyor.
Türkiye’deki kadınlar evine özen gösteren,
evinde vakit geçirmeyi seven bir profile
sahip. Araştırma sonuçları ev kadınla-
rının her gün 5 saat 17 dakika evleriyle
ilgilendiklerini gösteriyor. Çalışan kadınlar
bile her gün 4 saat 3 dakikalarını evleriyle
ilgilenerek geçiriyor. Bu kadar zamanı
evlerine ayıran kadınlar, temiz ve sağ-
lıklı bir ortamda yaşamayı istiyor ve bu
ortamı yaratmayı da kendi görevleri olarak
görüyor. Bu konuda da yardımlarına pratik
kullanımları ve hijyenik olma özellikleriyle
öne çıkan yardımcı ev ürünleri koşuyor.
Çöp torbaları, buzdolabı poşetleri, yüzey
temizleyicileri ve temizlik gereçleri
evde hayatı kolaylaştıran ürünler olarak
sıralanıyor. Bulaşık süngerleri, mikrofiber
bezler, yer temizlik sistemleri ve eldiven
gibi ürünleri kapsayan kimyasal olmayan
ev temizlik ürünleri pazarı 230 milyon
liralık bir pazar. Çöp torbaları ve streç film,
alüminyum folyo, fırın torbası gibi mutfak
yardımcıları kategorileri de eklendiğinde
sektörün büyüklüğünün 650 milyon lirayı
bulduğu tahmin ediliyor. . Bu pazarın için-
de çöp torbaları kategorisinin pazar payı
ise yaklaşık 86,5 milyon TL oldu.
Ipsos KMG araştırmasına göre geçen yıl pi-
yasaya sürülen yeni ürünlerle evlerde çöp
torbası kullanım oranı 2009’daki rakam
olan 18’den yüzde 22’ye çıkmış durumda.
Pazardaki firmalar şimdi bu oranı yüzde
30’lara ulaştırmanın planlarını yapıyor.
Türkiye’de 30 yıllık bir geçmişi olan çöp
torbalarının kullanım oranı, dünya ve Av-
rupa ortalamasının çok altında bulunuyor.
Ancak, Türkiye’de yavaş da olsa sürekli
büyüyen bir pazar var. Bu da, çöp torbası
kullanım bilinci ve kullanım alışkanlığının
sürekli artmasından kaynaklanıyor.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı verilerine göre
Türkiye’de günde 70 bin ton civarında çöp
atılıyor. Atıkların yüzde 20’sini pet şişe,
karton, teneke gibi ambalaj atıkları oluştu-
ruyor. İstanbul’da, günde yaklaşık 15 bin
500 ton evsel atık toplanıyor. Buna göre,
İstanbul’da kişi başına yaklaşık 1,2 kilog-
ram çöp düşüyor. Ankara’da ise, günde
yaklaşık 5 bin ton katı atık üretiliyor. Kişi
başına düşen atık miktarı kışın 1,14; yazın
da 0,97 kilogram olmak üzere ortalama
1.05 olarak gerçekleşiyor.
Avrupa ve ABD’de özellikle 2000’li yılların
başından itibaren başta çöp torbaları
olmak üzere her türlü plastik malzemeyle
ilgili çevreci adımlar atılıyor. Bu adımların
temelini geri dönüşümlü malzeme kullan-
mak veya doğada çözünebilir hammad-
deyle üretim gerçekleştirmek oluşturuyor.
Geri dönüşüm daha iyi bir yöntem gibi
gözükse de, bunun dezavantajı geri dö-
nüşütürülen plastiğin gıda sektörü başta
olmak üzere insanla temas edilen birçok
alanda kullanılmasında problem yaşanı-
yor olması. Geri dönüşüm işlemi, plastiği
tekrar insanla temas edebilecek standarta
getirilmek istenildiğinde oldukça maliyetli
bir hale geliyor. Bu çerçevede geri dönü-
şümlü ürünler daha çok yan sanayi kolla-
rında tercih ediliyor. Öte yandan doğada
çözünür uygulamalar diğer bir çözüm
olarak öne çıkıyor. Uygun polimerlerden
oluşan plastik malzemeler doğada biyo-
degregasyon ile parçalanabiliyor. Doğada
parçalanabilen polimerler, kullanımları so-
nunda atık durumuna geldiklerinde düşük
molekül ağırlığında bileşiklere ve ardından
da karbondioksit ve suya dönüşüyor.
AB ülkeleri ne yapıyor?
Avrupa Birliği’nin plastik poşet kullanımıy-
la ilgili üyelerine kesin bir direktifi bulun-
muyor; ancak üyelerinden kullandıkları
plastik miktarı ve bu miktarın ne kadarının
geri kazanıldığı ve geri dönüşümlü oldu-
ğuna ilişkin verileri Avrupa Komisyonu’na
sunmasını istiyor. Veriler yeterli bulunma-
dığında Avrupa Birliği Çevre Komisyonu
tarafından ilgili ülkeye bir tavsiye raporu
