pazar
120
En pahalı şekerİ
Zİmbabwelİler tüketİyor
Oruç Baba İnan
Torku
Konya Şeker, yaklaşık 450 bin tonluk şeker üretimmiktarıyla ülkemizde
25 fabrikalı Türk Şeker’den sonra en büyük pancar şekeri üreticisidir.
Ülkemiz pancar şekeri üretimin yaklaşık %21’ini gerçekleştiren Konya
Şeker, şeker rejimi çerçevesinde iç tüketimin iç üretimle karşılanması
stratejisinin en büyük dayanaklarından biridir. Mevcut strateji
çerçevesinde ülkemiz zaten şekerde ihracatçı bir ülke değildir ve şeker
üretim şirketleri sadece üretim projeksiyonları çerçevesinde iç tüketim
için ayrılan miktardan fazla olan C kotası şekeri ihraç edebilmektedir.
Bizim de üretim fazlamız olduğunda, yani C şekerimiz olduğunda bu
şekeri ihraç etmekte bir problem yaşamıyoruz. Zaten şekeri kristal
olarak ihraç etmekten ziyade, biz bir mamul ürünün içine sokarak
şekeri ihraç etmenin daha önemli olduğuna inanan bir şirketiz. Şekerli
mamullerde ihracat portföyünü ve ihracat hacmini en hızlı büyüten
şirketlerden biriyiz.
“Pazarın en büyük oyuncularından biriyiz”
Malum bundan 15-20 sene önce özellikle bakkallar çuvalla şeker alır,
kilo ile satarlardı. Şimdi o dönem kapandı. Onlarca marka ortaya çıktı
ve bu markaların yaptığı, şeker fabrikalarından çuval veya dökme
olarak aldıkları şekeri, kristal veya küp şeker olarak paketleyip,
tüketici ile buluşturmaktır. Enteresan olan sofralık şeker üretiminin
birinci ayağını oluşturan şeker fabrikalarının paketli şeker pazarında
olmamasıdır ki, Konya Şeker bu alana yatırım yapan ender şeker
fabrikalarından biridir. Biz, kristal şeker üreticisi bir şirket olarak
ürettiğimiz ürünü markalı olarak pazarda son tüketici ile buluşturma
konusunda bir karar verdik. Bu kararımızın da ısrarla arkasında
duruyoruz. Paketli şeker pazarında Torku markasıyla pazarın en büyük
oyuncularından biri haline geldik. Pazar payımızı da şeker üretimindeki
büyüklüğümüze yakışır bir noktaya taşıdık.
Sorun, şekerin sınıflandırılmaması
Pazarın en büyük sorunu bilgi kirliliğidir. Bu kirlilik, hem doğrudan
kristal ve küp şeker tüketimini hem de şekerli mamuller tüketimini
etkilemektedir. Bir kere tüketici, pancar şekeri ve pancar şekeri
alternatifi ürünler ile ilgili doğru bilgiye sahip değildir. Pancar şekeri
alternatifi olarak kullanılan tatlandırıcıların, tüketici sağlığı açısından
oluşturduğu tehditler de maalesef pancar şekeri açısından ağır bir yük
teşkil etmektedir. Yani ciddi sağlık riskleri oluşturan ürünler de kendi
adlarıyla değil de şeker olarak adlandırıldığı için masum olan pancar
şekeri de tüketici tarafından şüpheli konumuna düşürülmektedir.
Biz, bu çerçevede toplumu aydınlatmak için elimizden gelen gayreti
gösteriyoruz. Ancak asıl çözüm, ürün içeriklerinde şekerin de
sınıflandırmasıyla aşılabilir diye düşünüyoruz.
Açık şeker tüketimi azalıyor
Şekerde, bazı temel gıdalarda olduğu kadar açık pazardan söz etmek
mümkün değil. Özellikle artan tüketici bilinci ve gelişen perakende
pazarı nedeniyle eskiye nazaran açık şeker tüketimi gittikçe azalan bir
trend izlemekte olup, buna karşılık paketli şeker tüketimi ve özellikle
de paketli toz şeker tüketimi artış eğilimindedir. Bu trende bağlı olarak
araştırma şirketleri tarafında bir ölçüm yapılmamış olsa da, ev dışı
tüketim kanallarında da paketli küçük porsiyon küp (sargılı) ve paketli
toz şeker (stick şeklinde) tüketimi de artmaktadır. Özellikle belirli
bir kesime hitap eden markalaşmış cafe, restoran ve oteller bu tür
tüketime yönelmişlerdir.
Şeker tüketimi 28 kg civarında
Şeker sektöründe iki tür şeker vardır; birincisi ve en klasik en doğal
olanı sakoroz köekenli şekerler. Yani şeker pancarından veya
kamışından üretilen bildiğimiz kristal şekerler. Diğeri ise, nişasta
bazlı şekerler. Yani mısırdan üretilen HFSC, füruktoz veya glikoz diye
kodlanan şekerler. NBŞ’ler yani nişasta bazlı şekerler; doğrudan
mutfakta tüketilen, sofralık şekerler değildir. Bunlar son tüketici ile
genelde mamul ürün vasıtasıyla buluşurlar. Sakaroz kökenli pancar
şekeri veya ülkemiz pazarında olmamakla birlikte kamış şekeri ise,
toz veya küp şeker olarak hem son tüketici tarafından hem de gıda
sanayinde kullanılır. Dünya şeker tüketimini nüfus değişimi, şekere
alternatif tatlandırıcı fiyatları, tüketici tercihleri ve sağlıkla ilgili sorunlar
etkilemektedir. Dünya beyaz şeker tüketimi, nüfus artışı ve kişi başına
gelir artışına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Dünyada kişi başına
şeker tüketimi ortalama 21,8 kg’dır. Bazı ülkelerin kişi başına şeker
tüketimleri ABD 30,5 kg, AB ülkeleri 33,7kg, Hindistan 18,4 kg, İran 28,0
kg, Rusya 39,1 kg, Japonya 19,2 kg, Brezilya 57,9 kg, Çin 10,5 kg’dır.
Türkiye’de kişi başına yıllık şeker tüketimi 28 kg civarındadır.
