31
zevki 16. ve19. yüzyıllar arasındapat-
ladı. Bunlardanbiri olankahve, ticaretin
dünyanınher yerinedoğrugenişlemesine
eşlikeden çok sayıdaki yeni veheyecan
verici ithalmallardan sadecebirisiydi. Bu
dönemlerde İspanya,Meksika’dangelen
mısır ve çikolata ithalatınahakimolurken,
İngilterekrallığı Hindistan, Seylan ve
Çin’den çaygetirmek için çeşitli şirketlere
imtiyaz verdi. Buarada, İtalya veFransa,
Akdenizgemicilikyollarınaolanyakınlık-
larını, Avrupagenelindeki kahve ticaretinin
denetimini sağlamakamacıylakendi
lehlerinekullandılar. Heathcott’agöre19.
yüzyılagelindiğindekahve, sömürgeciliğin
emeği zorlaması, toprakkullanımı, kaynak
çekilmesi vemeta ticareti sisteminin içine
kök salmışbirmetaolmuştu.
Kahve çeşitleri yetiştirildikleri yerlere,
biçimlerine, renklerine, lezzetlerine,
tanelerinindüzgünolupolmamasınagöre
adlandırılır. ÖrneğinBrezilya’nıngüneyin-
deyetiştirilenkahveSantos limanından
gemilereyüklendiğinden “SantosKah-
vesi” diyeanılır. Arabistan’daYemen’de
yetiştirilipMokka limanından ihraçedilen
kahveye “Mokka (Yemen) Kahvesi” denir.
Cavayakınlarındayetiştirilenkahveler
de “CavaKahvesi” diye tanınır. Bunlardan
Santos (Brezilya) kahvesi büyük, yeşilimsi
tanelidir. Yemenkahvesi koyuyeşilden
neftiyekadar çeşitli renkleri olanküçük
taneli bir kahvedir. Kahvelerinbiçim, renk
ve lezzet bakımındandeğişikolması kahve
ağaçlarınınyetiştirildiği bölgelerindeniz
yüzeyindenyüksekliği, iklimi, toprak-
larının cinsi veağacınyaşı ile ilgilidir.
İstatistikleregörekahve, dünyadaen çok
AmerikaBirleşikDevletleri’ndekullanıl-
maktadır. Dünyadaeldeedilenkahvenin
üçte ikisi oradaharcanır. En çokkahve
içilendiğer ülkeler ise, Fransa, Belçika,
İtalya, İngiltere, İsveç veKanada’dır.
DünyacaünlüTürkkahvesi tutkunları
arasındaMadame
dePompadour,
AlexandreDumas,
AndreGide,Mo-
liére, PierreLoti,
VictorHugo, Balzac
sayılabilir. Türki-
ye’deünlü ressam
Ali RızaBey, kara-
kalemlerindekah-
veyi resmetmiştir.
Ünlükomedi yazarı
Moliére, Türkelçisi
SüleymanAğa’nın
Paris’e tanıttığı kahveyi ilk tadanlardan-
dır. TürkdostuolarakbilinenPierreLoti
isehâlenEyüp’tebulunankahvehanenin
ismi olmuştur. PierreLoti, deniz subayı
olarak İstanbul’dabulunduğu ilkyıllarda
Eyüp tepesindeHaliç’ingüzelmanzarasını
seyrettiği içinkahvehaneyePierreLoti’nin
ismi verilmiştir.
Pazarbüyüyor
2010yılı Gıda veTarımBakanlığı verilerine
göreyıllıkhacmi 570milyonTL’yeulaşan
kahve sektöründen170milyonTL’likpay
alanTürkkahvesindepişme süresini 5 sa-
niyeye indiren tekkullanımlıkpaket keyfi
yaşanıyor. Türkkahvesinin sade, orta ve
şekerli tekkullanımlıkpaketlerini üreten
firmalar, gençleri yakalamak içindedamla
sakızlı, acıbademli ve çikolatalısını da
piyasaya sürdü.
Türkiye’de570milyonTL’lik
yıllıkhacmeulaşankahve sek-
töründe, tekkullanımlıkTürk
kahvesi keyfi yaşanıyor. Geç-
tiğimizyıl yüzde10büyüme
oranını yakalayarak, pazarda
enhızlı büyüyen segment
olmaözelliğini yakalayanTürk
kahvesinde tekkullanımlık
poşetler, pişme süresini de5
saniyeye indiriyor. Türkkahve
üreticileri, 2010yılındayüzde
5olanbüyümeoranını 2011
yılındayüzde10’a taşıdı.
Bunun sonucundaTürkkahve-
sindepazar hacmi, 170milyon
TL’yeulaştı. Bunundayaklaşık
45milyonTL’likkısmını paketli
ürünler oluşturdu.
Günde45 tonhazır kahvenin
tüketildiği pazarda, ikisi yada
üçü ‘Bir arada’ kahveler, paketli
ürünlerinyüzde66’sını oluşturuyor. Buda,
Türkkahvesi üreten firmaların, hazır kahve
segmentineyönelmesini sağlıyor. Toplam
pazardanyüzde17payalanTürkkahvesi
üreticileri, Türkkahvesini tekkullanımlık
paketlerekoyarak, orta, sade ve şekerli
olmaküzere5 saniyedehazırlanabilenbol
köpüklü, az telveli yeni bir segment oluş-
turdu. Ayrıca, bukahvelerindamla sakızı,
acıbadem, çikolata ve sütlü çeşitlerini de
piyasaya sürdü. Buyolla, yüzde17’ler se-
viyesindeolanpazar payını yenidenyüzde
23’e çıkarmayı başardı.
Tekkullanımlıkpoşet Türkkahvelerininha-
zırlamapratikliği, bol köpüğü ve telvesiyle
özellikleofis çalışanları tarafından talep
görmesi, havayolu şirketleri, şehirlerarası
otobüs işletmeleri ile tur organizatörleri ta-
rafındanda tercihedilmesineyol açtı. Tek
kullanımlıkhazır Türkkahveleriylegençleri
deyakalamayı hedefleyen firmalar, şimdi
fincanaboşaltılıp, üzerine sıcak sueklene-
rekhazırlananpoşet Türkkahvesinin sade,
orta ve şekerlidenoluşanklasik çeşitlerine
damla sakızlı, acıbademli, çikolatalı ve
sütlüdenoluşanaromatik çeşitlerini de
eklemeyehazırlanıyor.
Türkiye’deyılda tüketilenkahvemiktarı 22
bin tonubuluyor.Türkiye’de satılankahve-
lerinyüzde66’sını poşetler, yüzde44’ünü
ise camkavanozlar oluşturuyor.
perder
pazar
