28
Acil eleman aranıyor!
sen, Mecklenburg-Vorpommem, Rhein-
land-Pfalz, Saarland, Sachsen, Sachsen-An-
halt, Schleswig-Holstein ve Thüringen
eyaletlerinde 9 yıl; Berlin, Brandenburg,
Bremen ve Nordrhein-Westfalen eyaletle-
rinde 10 yıl olarak uygulanmaktadır.
Almanya’da ilköğretimin 1. kademesi
4 yıldır. Ancak, Berlin ve Brendenburg
eyaletlerinde 6 yıldır. İlköğretimin 4.
sınıfından (Grundschule) sonra öğrenciler,
yetenek, ilgi ve başarılarına göre öğrenim-
lerine Hauptschule, Realschule, Gesamt-
schule veya Gymnasium’dan başlamak
suretiyle 15 yaşını dolduruncaya kadar
öğrenimlerine devam etmek zorundadır-
lar.
Bu okullar arasında, öğrencilerin başarı
durumlarına göre yatay geçişler yapıla-
bilmektedir. Tam gün zorunlu eğitimden
sonra genel öğrenime devam etmek
istemeyen her Alman vatandaşı, 18 yaşını
dolduruncaya kadar öğrenimine yaygın
meslekî eğitim kurumlarında devam
etmek zorundadır.
Eğitim sistemi ana hatlarıyla İlköğretim,
Ortaöğretim ve Meslek Okulları olarak
ayrılır. Meslek okullarına daha ortaöğ-
retim kısmından itibaren yetenekleri
belirli konularda ön plana çıkan öğrenciler
yönlendirilerek en az 3 yıllık bir eğitim
sonrasında uzmanlık elde edebilmektedir-
ler. Ortaöğretim birinci ve ikinci basamak
olarak ayrılmakta, yalnızca ilk basamakta
beş (5) farklı okul tipi bulunmakta. Ve bu
okullara öğrenciler tamamıyla fiziksel ve
zihinsel yetenekleri başta olmak üzere eği-
tim sürecinde göstermiş oldukları başarı
durumlarına göre yönlendirilerek liselere
oradan da “Olgunluk Sınavını” ( Abitur) ba-
şarıyla tamamlayan öğrencilerin herhangi
bir sınava tabi tutulmadan Almanya’daki
yüksekokul ve üniversitelere kayıtları
yapılabilmektedir. Her bir okul tipinden
mezun olunduğu takdirde gidilebilecek
okullar ile devam edilmediği takdirde
seçilebilecek meslek alanları belirlenmiş
durumda. Örneğin Realschule’lerde genel
olarak Almanca, sosyal bilgiler (tarih,
politika, coğrafya), matematik, fen bilgisi
(biyoloji, kimya, fizik), İngilizce, iş bilgisi
(teknik, ekonomi, ev ekonomisi), müzik/
sanat eğitimi/tekstil işleri, din bilgisi ve
beden eğitimi dersleri okutulmaktadır.
Realschule’yi bitirenler, başarılarına göre
Berufliches Gymnasium, Gymnasium,
Berufsfachschule, Höhere Handelsschule,
Fachschule veya Fachoberschule’lere git-
mektedirler. Realschule’yi bitirip öğrenime
devam etmeyenler; büro, banka ve devlet
dairelerinde görev almaktadırlar.
Diğer okulların tamamına göz atıldığında
bir kısım okullar zihinsel ve fiziksel olarak
gelişimi yeterli olmayan öğrencilere
yönelik. Diğer kısımlar ise okulların tür-
lerine göre, tabii ve temel bilimler, sosyal
bilimler, yabancı dil, güzel sanatlar, din
eğitimlerinin ağırlıkta olduğu okullardan
tutunda öğretimi yapılan başlıca otuz adet
meslek türünün bulunduğu Berufsbilden-
de Schulen’lere kadar çok yönlü mesleki
eğitim veren ve meslek adamı yetiştiren
okullar mevcut. Almanya’da hal bu iken
ekonomi bakanlarının “ Herkes Üniversiteli
olmak zorunda değil, Üniversiteli sayısı
çok fazla. Bu durumda mesleki alanlarda
ihtiyaç duyduğumuz elamanı bulamıyo-
ruz” söylemi gerçektende bizim üzerinde
çok düşünmemiz gereken bir konu değil
mi? 4+4+4 sistemine geçiş yaptık belki
ama asıl iş sanırım bundan sonrasıydı
ama, her zaman olduğu gibi asli işlerimizi
ve sorumluluklarımızı unutarak şeklen bir
şeyler yaptık ve orada kaldık. Evet ülkemiz
gerçektende son on yılda potansiyelini çok
artırdı ve gelecek vaat ediyor. Ancak eği-
tim sistemimiz ciddi sıkıntılarla dolu. Şa-
yet bu konuda öngörülü ve devlet adamlığı
vasfı ile acil kalıcı çözümler bulamaz isek
bu gelişimimizi sürdürebilmemiz müm-
kün olmayabilir. Eğitim sistemimiz siyasi
konulara alet edilemeyecek kadar önemli.
Aslında bana sorarsanız devletin en büyük
ve temel üç görevinden bir tanesi eğitim
değerleri de sağlık ve savunmadır. Diğer
alanlardaki gelişimler olmazsa olmaz ve
devlet bir kısmında ise sadece düzenleyici
görevini görmelidir.
Görebildiğim şu ki; firmalar yana yakıla
nitelikli eleman arıyor. Herkes üniversite
mezunu olmak istiyor. Hiç kimse hakkın-
da razı değil. Kısa yoldan köşeyi dönme
arzusu mevcut. İlk ve ortaöğretimde
maalesef insanımızı “olgunlaştıramıyoruz”.
Çıktı kalitemizi kontrol edemiyoruz ya da
etmiyoruz. Sonuçlarla kimse ilgilenmiyor.
Sadece nicelik olarak rakamlarla ilgileni-
liyor. Ve en önemlisi de mesleğe yönelik
yeterli ve kalıcı hiçbir çözüm arayışımız
olmadığı gibi maalesef mevcut uygulama-
lar ise SOS veriyor. Son söz: Gelecek için
Acil Eğitim. Hemen şimdi!
“ Okul eğitimin sonu değil, başlangıcı-
dır…”
LORD PROUGHAM
Son yıllarda ülkemizin hemen hemen tüm
sektörlerinde en çok baş gösteren soru-
nudur “eleman bulamamak”. Aslında tam
olarak elemanda değil; sanırım “nitelikli
eleman” asıl sorunda. Bu konunun yalnız-
ca bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde
başlı başına bir sorun olduğunu düşünür-
düm. Almanya ekonomi bakanının yaptığı
açıklamaları duyunca açıkçası şaşırmadım
da değil. Çünkü Almanya özellikle gelişmiş
batı içerisinde özellikle sanayi sektörlerin-
de nitelikli ara eleman konusunda en iyi
çözümleri üretmiş ve uygulamış olan bir
ülkedir. Özellikle ortaöğretimin sonunda
her vatandaşının koluna adeta bir altın
bilezik takarak mezun eden ve sanayi ile
adeta iç içe eğitim süreçlerini geliştiren bir
ülke konumunda. Bizdeki Meslek Liseleri
ve Meslek Yüksekokulları benzeri yapıların
tartışmasız en iyi modellerinin bulunduğu
ve en iyi uygulamalarına sahip en iyi ülke
Almanya’dır.
Kısaca Almanya eğitim sistemine bir göz
atalım:
Almanya’da okula devam mecburiyeti
6 yaşını doldurmuş çocuklar için başlar
ve 18 yaşına kadar sürer. Tam gün okula
devam mecburiyeti; Baden-Württemberg,
Bayern, Hamburg, Hessen, Niedersach-
Yılmaz PEKMEZCAN
Akademisyen
İlk ve ortaöğretimde maalesef insanımı-
zı “olgunlaştıramıyoruz”. Çıktı kalitemizi
kontrol edemiyoruz ya da etmiyoruz.
Sonuçlarla kimse ilgilenmiyor. Sadece
nicelik olarak rakamlarla ilgileniliyor. Ve
en önemlisi de mesleğe yönelik yeterli
ve kalıcı hiçbir çözüm arayışımız olma-
dığı gibi maalesef mevcut uygulamalar
ise SOS veriyor.
perder
serbest köşe
