45
Önüm, arkam, sağım, solum stok
dolayısıyla pazar payını artıran yapısıyla
dikkat çeker…
Nasıl bir yönetim?
Günümüz koşulları; süreç bazlı yapılan-
mayı temel kabul eder. Öyle ki, her aşa-
ma/süreç yönetiminde yeniden irdelene-
rek/yeniden bir yapılanmaya geçmeyi ve
sürekli iyileştirmeyi esas kabul eder.
Yine günün gereklerine uygun, ihtiyaçları
önceden planlayabilen, basit/anlaşılır,
teknik desteği eksik olmayan, yenilenebi-
lir, hızlı otomasyon teknolojileri ve yazı-
lımlar ‘olmazsa-olmaz’ gövdeyi oluşturur.
İnsan kaynağının farkına varamayan
kurumların, ekip olabilmesi elbette düşü-
nülemez. Günü kurtarma anlamında yapı-
lan çalışmalar ve kişiye bağlı başarılar,
geleceğin verimli yapısını inşa edemez.
Dünyanın her noktasına olan uzaklık,
günün teknolojisinde aynı yakınlıkta
olduğuna göre; Ve de artan rekabetin
daha da yüksek ivmeler göstereceği kesin
ise, daha verimli çalışma/daha iyisini-da-
ha iyi fiyata yapabilme şansı her zaman
olacaktır.
Çözüm ise yazarınıza göre tek :
- Sürekli iyileştirme ve sonrasında elde
edilen memnun müşteriler.
Bu kadar karmaşık görünen, aslında son
derece yalın olan sistem oluşturmada
‘nasıl kazanacağız peki’ diyorsanız; anla-
yış çoktaaan değişti!
Kimseye, gerektiğinden fazlasını ka-
zandırtmıyorlar artık. Ve temel ilkede,
taraflar anlaşmış bile :
- Kazan-Kazan !
Fiyat iyi, kamyona tamamla.
Sen malı stokla, zaten fiyat geçişi var.
Ne satılıyorlarsa onu satın al!
Gondola çıkalım.
İnsert için bu sipariş yeterli.
Satabileceğini ve gerekeni satın al.
Alanı yönet.
Kategoriyi yönet.
Eski dönemden günümüze uzanan bir
süreçte bu sözleri kullandık, uyguladık
ve yeni koşullara göre oluşan gerek-
sinimlerini de uyguluyoruz. Peki ya
stoklar bu gün ne durumda olmalı? Öyle
ya, perakende de satın almanın temel
noktalarından biride alırken kazanmak.
İşte önemli noktalar burada devreye giri-
yor, bu noktalar öncelikli D’lerimiz.
• Doğru ürün
• Doğru yer
• Doğru zaman
• Doğru miktar
• Doğru fiyat
• Doğru lokasyon
• Doğru tedarikçi ve tabii
• Doğru personel ile.
Doğru miktar işin konumuzla ilgili ana
teması. O halde burayı biraz daha açma-
ya çalışalım.Ürün varsa bir şekilde stokta
var olacak. Çünkü stok şirketin aktif
varlıkları içerisinde gerekli ve önemli bir
yer tutmaktadır. Ancak Stok Devir Hızı
hesapları ile olmalı, olmasına çalışılmalı!
Ürünün stok devir hızının yüksek olması
söz konusu olduğunda alımlar buna göre
yapılmalı, düşük olması gerektiğinde
ise buna göre alım yapılması bilinen en
klasik gerçeklerden biridir. Şimdi uzun
uzadıya bu formülleri detaylandırmak
istemiyorum. Asıl mesele bu bilinen ger-
çeklerin uygulanması, uygulanabilmesi,
uygulatılmaması ve/ veya uygulamanın
sekteye uğratılması durumlarıdır. Bazı
örneklere gelince;
A mağazasında B firmasının X ürünü-
nün stoku 6 koli. Satış devir hızına göre
bakarsanız 6 aylık stok var. Alın size bir
problem mi? Önce cevaplanması gere-
ken ilk birkaç soruyu anımsayalım.
Bu tek bir üründe mi? O kategorideki
firma veya benzeş ürünlerin stoklarında
da bu şekilde mi? Bazı ürün ve katego-
rilerde tedarikçi firmanın ‘yönlendirme-
leri’ ne ölçüde etkili? Bu nedenle, bu
hesaplar tek tek her ürün için hesapla-
nabileceği gibi her bir kategori içinde
optimum bir değer üzerinde de çalışma
yapılabilir.
Burada aslında başka bir noktaya dikkat
çekmek istiyorum. Stokların fazlası zarar
ancak bu oranın iyi belirlenmesi önemli.
Aşırı stok elbette en önemli sorunlardan
biri bu gün için. Ancak stoklu alınması
gereken ürünlerinde bu rüzgârdan olum-
suz etkilenerek satışların kaybedilme-
mesine dikkat edilmelidir. Yok, satmanın
zararları ve neden olduğu diğer etkenler
göz önüne alınmalıdır!
Stok devir hızı yüksek ancak emniyet
stoku barındırmayan bazı ürünlerde
ürünün mağazaya ve/veya depoya tekrar
ulaşma süreci hesaplanmaksızın yapılan
alımlar sonrasında istenmeyen yok
satmalar ile sonuçlanabileceği unutul-
mamalıdır! Ayrıca karlılık fırsatları da
kaçırılmamalı, stok yapılması gereken
ürünlerle gerekmeyen ürünler birçok
parametre ile değerlendirilmelidir.
Bu nedenle stokların etkin bir şekilde
takip edilmesi, duruma göre mağaza içi
yönlendirmeler yapılması, çeşitli pa-
zarlama operasyonları vb. uygulamalar
yapılmaktadır.
Doğallıkla bu konu her zaman yazıldığı
gibi kolay olmamaktadır. Risk yönetimi,
iyi ilişkiler, işe ve mağazalara hâkimiyet,
fırsatları değerlendirme ve kaçırmama
gibi etkenlerin göz ardı edilmemesi
gerekmektedir. Bir veya birkaç üründe
yapılan yanlışlıkların tüm satın alma
politikası çökmüş gibi bir davranışa da
maruz kalmaması sağlanmalıdır! Aşırı
defansif bir şekle çekilmiş bir satın al-
manın da yarar sağlamakta zorlanacağı
unutulmamalıdır!
Evet, sonuçta iş alırken kazanmak ve
doğru, karlı ve zamanında satmakla
tamamlanmalıdır. Bu nedenle stokları
‘sobeleyin’ ‘sobelenmeyin.’
Sinan Asılyazıcı / Eğitimci
perder
dosya
