42
den ulaştırılması zorunluluğu, ürünlerin
gece veya sabah erken saatte dağıtımını
gerektirmekte; bu durumda da depolama-
da çalışmalar gece saatlerine kaymakta,
vardiya ve fazla mesailer söz konusu
olmaktadır. Ürünlerin her mağazaya aynı
saatlerde teslim edilme zorunluluğu uzun
rota planlamasını zorlaştırmakta, daha
kısa ve çabuk dağıtım için çok sayıda
küçük araç yüklemesi gerekmektedir.
Tüketimimizin büyük çoğunluğunu
kapsayan perakende ürünlerin lojistiği,
ihtisas gerektiren bir konudur. Lojisti-
ğin içinde depolama da önemli bir yer
tutmaktadır. Birçok ürün grubu için özel
dizayn edilmiş depolar, depo içi otomas-
yon, konveyör sistemleri, paketleme,
kolileme, paletleme makineleri kullanımı
gerekmektedir. Gıda depolarının, soğuk
ürünlerin, tekstil ürünlerinin, meyve ve
sebzenin ayrı ayrı depolanması ve birlikte
depolanması, sorun çıkartacak ürün-
lerin yan yana konmaması, hatta ayrı
bölümlerde depolanması söz konusudur.
Yaptığımız iş zor bir iştir ancak perakende
ürünlerin kendine özel zorluğu, işi daha
değerli ve hassas bir noktaya götürmek-
tedir.
Ürünler arasında lojistiği en zor olan ürün
gruplarının başında gıdalar gelmekte-
dir. Tedarik zincirinde hedefimiz pazara
sunulan gıda ürünlerinin raf ömürleri
bitmeden tüketime ulaştırılması ve bir an
önce tükettirilmesidir.
Bunun için üretimin tüketime uygun
olarak regüle edilmesi gerekir. Üretimin
fazla tüketimin az olduğu dönemler-
de reklam kampanyaları ile tüketimin
körüklenmesi temel operasyondur. Bu
da doğru reklam ve doğru kampanya
çalışmaları ile sağlanabilir. Tüketimin
fazla değiştirilemediği dönemlerde ise
üretimin mevcut tüketime uygun regüle
edilmesi gündeme gelmektedir. Bu da
uygun kapasiteyle üretim yapılmasına,
risklerin minimize edilmesine, online sa-
tış bilgilerinin teminine, gerekirse fason
üretime hatta tedarikçilerimizin üretim-
lerinin regüle edilmesine kadar götürür
bizleri. Siparişlerin garanti edilmesi ve
konsinye stok sistemi de uygulayabile-
ceğimiz yönetim sistemleri arasında yer
alır. Gıda ürünlerinin her birinin farklı
sistemlerle lojistik süreç içinde yer alması
gerekmektedir. Ürünlerin özelliklerinden
dolayı sebze meyve, et ürünleri, hububat,
konserveler, süt ürünleri, endüstriyel
gıda ürünleri farklı yöntemlerle taşınır,
depolanır ve dağıtılır. Ürünlerin genellikle
bozulabilir ürün olması, taşıma ve depo-
lama sırasında PH değişikliğine uğraması,
olgunlaşmanın süreç boyunca devam
etmesi, nem kaybı, oksidasyon, besin
değerinin kaybolması, aşırı ilaç kullanı-
mının etkisi, mikrobik bozulma, taşımada
ısı kontrolünün bozulması, soğuk zincirin
kopması, besinlerin zaman içinde gaz
çıkartması, ürünlerin çevreden çabuk
etkilenmesi gıda lojistiğinin sorunları
arasındadır. Bütün bu faktörlerden dolayı
gıda ürünlerinin ısı, rutubet ve atmosfer
kontrollü ortamlarda taşınması ve depo-
lanması gerekir.
Soğuk zincir kurulması bunun en basit
uygulamasıdır. Süreç boyunca ısının
sabit tutulması, ürünlerin ambalajlarla
korunması, ambalajlama öncesi soğut-
ma, koruyucu şeffaf bant uygulanması,
ürünlerin hasarsız seçimi, soğuk zincirin
önemli unsurlarıdır. Depolamada da gıda
lojistiğine uygun inşa edilmiş hacım-
lar kullanılmalıdır. Depolarda mutlaka
elektrikli forkliftler kullanılması, deponun
uygun ısıya ayarlanarak muhafaza edil-
mesi, özel giyinmiş elemanları çalıştı-
rılması, epoksi kaplı zemin, akıntısız ve
iyi izole edilmiş çatı ve yan duvarlar, çift
kademeli air-lock kapı sistemleri, küçük
bölmelerde depolama, plastik palet
ve kutu kullanımı, rafların duvarlarda
uzan yerleştirilmesi üzerinde durulacak
noktalardandır.Taşıma operasyonunda da
dikkat edilmesi gereken konular vardır.
Farklı ürünlerin aynı araçta taşınması
ürünlerin birbirlerini çabuk bozmalarına
neden olmaktadır. Sabit ısı aralığında
taşınmasına dikkat edilmelidir. Araç-
larda ısıyı her an kontrol edecek data
logger sistemlerinin, GPS bağlantılarının
olması, ısı yalıtımlı paslanmaz çelik araç
kasaları kullanılması, indirme bindirme-
lerin paket bozulmadan asansörlü arka
kapılardan indirilmesi, gerektiğinde yan
kapıların kullanılması, kabin içinde hava
sirkülasyonu, basınçlı ortam yaratılması,
bölmeli araçlar kullanılması, araç içinin
sık sık temizlenmesi ve kuru tutulması
gıda dağıtımının kilit noktalarıdır. Her
ürün için farklı derecelerde taşıma ve
depolama limitleri söz konusudur. Bunun
sağlanması durumunda gıda ürününün
raf ömrü uzar ve satış süresinden kayıp
ortaya çıkmaz. Taşımada farklı gazlardan
oluşan atmosferlerin de yaratılması raf
ömürlerini uzatan noktalardır.
perder
dosya
